Vásárcsarnok (Centrale Markthal)
Deze grote markthal, maar liefst 150 m lang, grotendeels opgebouwd uit ijzer en glas achter een bakstenen voorgevel, gaat al mee sinds 1897. Oorspronkelijk was de markthal degelijk uitgerust met transportmogelijkheden. Een spoorlijn liep tot binnen en er was een tunnel tot aan de nabije Donau om verswaren aan te voeren.
Het fraaie gebouw onderging in 1984 een grondige restauratie. Zowel Hongaren die hun dagelijkse boodschappen doen, als toeristen vinden hier hun gading. Dit is werkelijk het kloppende hart van de stad; iedereen komt hier, van rijkelui tot daklozen Het gelijkvloers vormt een reusachtige selectie van het lekkers dat Hongarije te bieden heeft: van tuinverse groenten tot bereide gerechten, van vers geperst fruitsap tot voor je ogen gebakken koekjes, van salami allerhande tot heerlijke Tokaj wijn van 3 tot 6 “puttonyos” (wijnmanden, een aanduiding voor de kwaliteit), … Op de eerste verdieping kies je tussen souvenirs en talloze eetstandjes. Gesloten op zondag maar open op koopzondagen. De overige dagen open van 6 tot 17 u (op zaterdag tot 15 u).
Pipa utca
Bij de communistische machtsontplooiing na de Tweede Wereldoorlog werden onder meer de bewoners van deze smalle straat geconfronteerd met gruwelijke taferelen, zo weten we uit de eerste hand van getuigen. Toen ze op een ochtend hun gordijnen openden bengelden er aan de bomen, die er toen nog stonden, lichamen van onschuldige burgers. Iedereen die het communistische bewind niet gunstig gezind was wist meteen wat er kon gebeuren…
Pariszi Udvar
Hier trof je tot 2011 een veelheid aan winkeltjes in een prachtige winkelgalerij onder een glazen dak, uit het begin van de 20ste eeuw. Einde 2015 waren de restauratie en de ombouw tot een hotel volop bezig.. Laat ons hopen dat de fraaie architectuur van weleer, mooi voorzien van smeedijzer en glas, behouden blijft.
Vörösmarty tér
Midden op dit mooie plein staat een beeld van de dichter van wie het plein (tér) de naam draagt. In de sokkel staat een van de beroemdste zinnen gebeiteld uit een patriottisch gedicht van zijn hand: “Van liefde en trouw voor het vaderland blijf steeds vervuld, o Magyaar”. Op het nummer 7 vind je één van de bekendste koffiehuizen van de stad, Gerbeaud Cukrászda. Al ruim anderhalve eeuw wordt koffie met heerlijk gebak opgediend in het prachtige interieur met zijn rode fluwelen zetels. Zowat de ganse maand december loopt op dit plein en in de aanpalende straten de belangrijkste kerstmarkt van de stad.
Zijsprong naar de mooiste boulevard, tevens Werelderfgoed
Net voorbij Erzsebet tèr, gaat Jozsef attila utca over in Andrássy út, zonder twijfel de mooiste boulevard van de stad. Ruim drie kilometer verder mondt deze laan (deels voorzien van parallelwegen) uit bij Hősök tere (Heldenplein). Net achter dat plein bevindt zich het stadspark Városliget, waar in 1896 de Milleniumtentoonstelling doorging.
Naast deze boulevard ontdek je onder meer de prachtige Opera, het Fotografiemuseum, Miniversum Budapest (zoiets als het Hongaarse Mini-Europa of Madurodam), het Milleniummonument (naar aanleiding van 1000 jaar Hongarije), een aantal vrijstaande villa’s en Terror Háza (Huis van de Terreur). In de kelders van dit gebouw waren ooit de folterkamers van de fascisten en de communisten ondergebracht. Onder het regime van de zeer rechtse premier Viktor Orban werd er in 2002 een interactief museum over de fascistische en communistische terreur opgezet. Omdat bleek dat er al te weinig aandacht was voor de extreemrechtse fascistische terreur werd elders een Holocaustmuseum gebouwd, ditmaal niet op initiatief van de premier.
De boulevard draagt de naam van minister-president Gyula Andrássy, die in 1870 het initiatief nam tot de aanleg ervan. Naar aanleiding van de Milleniumtentoonstelling van 1896 werd net onder de weg een metrolijn aangelegd, de allereerste op het Europese vasteland. Pas vanaf 1970 werd de metro van Boedapest verder uitgebreid.
Herdenkingsmonument 19 maart 1944
In juli 2014 werd dit nieuwe herdenkingsmonument opgericht; de voornaamste onderdelen werden zelfs ’s nachts geplaatst. Officieel herinnert het aan de Duitse inval van 19 maart 1944 en de daaropvolgende bezetting. Onthoud dat het Duitse naziregime en de Hongaarse regering op dat ogenblik bondgenoten waren van elkaar!
Je herkent de aartsengel Gabriël, Hongarije voorstellend, die aangevallen wordt door een Duitse adelaar. De meningen over het monument zijn zeer verdeeld. Enerzijds zijn er mensen die denken dat de huidige uiterst rechtse regering van premier Orban de band van de nazi’s met de toenmalige Hongaarse regering wil verdoezelen en meteen ook hun verantwoordelijkheid bij de Holocaust onder de mat vegen. Anderzijds zijn er de bijna altijd aanwezige talrijke bloemen en foto’s van slachtoffers van de nazi’s, geplaatst door mensen die hun vermoorde verwanten willen herdenken . Geef toe, het is wat vreemd: een monument dat officieel een inval en de daaropvolgende bezetting herdenkt, in plaats van de slachtoffers daarvan.
Monument van bisschop Gellèrt
Bij het naderen van de Erzsebet hid (Elisabethbrug) bemerk je ietwat hoger op de andere oever het monument van bisschop Gellèrt. (Szent Gellért Monument). Het bestaat uit een zuilengalerij met een beeld en een watervalletje, die samen het verhaal van de marteldood van de heilige Gellért illustreren.
Na de dood van de heilige koning István (Stefanus) vermoordden opstandige, niet–christelijke Magyaren zijn geestelijke adviseur, bisschop Gellért, omdat hij trachtte hen te bekeren Hij werd in een dicht getimmerd vat gestoken en vervolgens van de rotsen van wat nu Gellértheuvel (Gellért-hégy) heet, in de Donau gegooid. Het bekken dat het water van het watervalletje opvangt is rood gekleurd en geeft daarmee de indruk dat hier Gellérts’ bloed stroomt.