Het Mémorial Alsace Moselle, midden de bossen van Schirmeck, op goed 40 minuten rijden ten westen vanaf Straatsburg, onderging een ingrijpende facelift. Na 10 jaar was het museum aan vernieuwing toe, zo oordeelde men. Het museum brengt het geschiedkundige verhaal van de beide regio’s Elzas en de Moezel vanaf het jaar 1870 met het begin van de Frans-Pruisische oorlog tot vandaag. Beide regio’s waren in het verleden meermaals de speelbal van de Fransen en de Duitsers met als triest hoogtepunt de annexatie tijdens de Tweede Wereldoorlog door het Duitse Derde Rijk. Over die periode kom je dan ook heel wat te weten. Ontdek het ‘nieuwe’ Mémorial Alsace Moselle.
Boeiende geschiedenisles
Hoe doorspartelden de beide gebieden de Tweede Wereldoorlog? Hoe was het om onder het juk en het regime van de Duitsers te moeten leven? Ook gaat men dieper in op de voorgeschiedenis van die onderlinge strijd tussen Frankrijk en Duitsland om de twee regio’s in handen te hebben. Het zijn enkeIe vragen die tijdens een bezoek klaar en duidelijk worden beantwoord. Het is zeker geen saaie geschiedenisles in woord en beeld. De moderne presentatietechnieken alleen al zorgen voor een niet verslappende aandacht.
Wat krijg je te zien?
Het bezoek verloopt met behulp van een tablet. Je kan eveneens de app downloaden op je smartphone. Reken op minimum twee uren om zowat alles te hebben gezien. Alles is uit de kast gehaald om het verhaal van de Elzas en de Moezel begrijpelijk te maken. In verschillende etappes te beginnen vanaf 1870 krijg je een tijdsgebonden chronologisch overzicht van wat zich afspeelde zowel in de Elzas als in de Moezelregio. De nadruk ligt op de periode van de Tweede Wereldoorlog toen beide gebieden door het Duitse Derde Rijk werden geannexeerd. Je komt in soms beklemmende ruimtes waar je kan kijken naar aangrijpende video’s en dito geluidsfragmenten te horen krijgt. Er zijn decors nagebouwd van bv. een bureau waar burgers werden onderhoord, treincoupés, maar evengoed stap je in ondergrondse gangen van bunkers, moet je langs puinresten van beschietingen door, enz. Er hangen uniformen, er zijn originele documenten, foto’s, affiches, enz te zien.
Stof tot nadenken
Historisch steek je dus flink wat op, maar het museum wil méér teweegbrengen. Hoe zit het bijvoorbeeld met de erfenis van beide culturen in de Elzas en de Moezelstreek? Een erfenis nagelaten door de Duitsers en Fransen dus. Bovendien doet het bezoek ons nadenken over de nood en wil om te blijven ijveren voor een eengemaakt Europa en voor vrede en vrijheid. Voor alle volkeren samen, elk met hun eigenheid, met het nodige respect en waardigheid voor iedereen.
Naar welk Europa?
Na de toegemeten ruimte voor de Tweede Wereldoorlog neemt men de bezoeker mee op de weg naar vrede die in Europa op tafel lag. Het opheffen van het Ijzeren gordijn, de val van de Muur van Berlijn, de tumulten in Roemenië, Tsjecho-Slovakije, Polen, enz. Het komt allemaal aan bod. In veelkleurige ruimtes,onder een hemel van de symbolische 12 sterren van de Europese vlag, staan touchscreens opgesteld en grote videoschermen dienen voor beklijvende videomapping. Vragen als ‘hoe ziet de toekomst van Europa eruit?’ Ook hierop probeert men een antwoord te bieden. En er is nog zoveel meer. Dit bezoek pakt je aandacht van begin tot einde. We zeiden het al, een bezoek aan het Mémorial heeft geenszins iets van een saaie geschiedenisles, integendeel.
Opmerkelijke zichten
Tot slot willen we nog de aandacht vestigen op twee opmerkelijke zichten die je sowieso zal tegenkomen. Je kan er niet naast kijken, op muren staan in grote letters woorden en begrippen uit het Frans Duits en Engels die waarden, vrijheden, rechten, … willen meegeven zoals ‘Toleranz’, égalité, human rights, non-discrimination, paix …
Vanop het uitkijkplatform heb je een mooi uitzicht, al kijk je dan ook in de verte naar het Struthof-Konzentrationslager Natzweiler, waar een pikzwarte bladzijde geschreven is van de oorlogsgruwel in de Elzas.
Praktisch
Mémorial Alsace Moselle, Chauffour, 67130 Schirmeck. Alle dagen open, van 9u30-18.00 u. Laatste toegang om 17.00 u. Gesloten op 24, 25, 31 december, 1 januari en 1 mei. Schirmeck ligt op ca. 40 minuten van Straatsburg, op drie kwartier rijden van Colmar. Voor tarieven, zie website www.memorial-alsace-moselle.com