In de Burchtwijk liggen de belangrijkste bezienswaardigheden dicht bij elkaar, in een eenvoudig stratenpatroon dat gemakkelijk te behappen is zonder routebeschrijving. Wij zetten ze op een rijtje en jij maakt een keuze.
Eén mogelijkheid om de Burchtwijk te bereiken vanuit het stadscentrum is dat je eerst een bus naar Széll Kálmán tér neemt, een plein dat tot voor enkele jaren nog Moszkva tér (Moskouplein) heette. Stap daar over op een kleinere bus die naar de Burchtwijk klimt. Je kunt natuurlijk ook te voet gaan en dan de kabeltram nemen (zie hierna). Wil je het eerder retro aanpakken, gebruik dan de kabeltram
Kabeltram (Sikló)
Een originele wijze om de Burchtwijk, in eerste instantie het koninklijk paleis, te bereiken is via de (betalende) kabeltram (Sikló), die in gebruik is sinds 1870. Je vindt het vehikel tegenover de ruim driehonderd meter lange Kettingbrug (Széchenyi lánchíd), uit 1849. Een tochtje omhoog duurt nauwelijks langer dan een minuut. Gerekend per tijdseenheid is het ritje wel relatief duur, maar denk aan de klim die je niet moet wandelen en vooral aan het uitzicht onderweg. Voor dat uitzicht verover je best een zitje op de eerste rij.
Voormalig koninklijk paleis (Budavári Palota)
De oorsprong van dit paleis, vandaag een imposant gebouw met een gevelbreedte van 300 m, gaat terug tot halfweg de 13de eeuw, toen koning Béla IV de opdracht gaf tot de bouw. Meermaals werd het gebouw geheel of deels verwoest en dan weer opgebouwd in een of andere vorm. De meest recente heropbouw werd voltooid in 1970. Hongarije telt al lang geen koning meer: de laatste, Karel IV (IV Karoly), werd in 1918 definitief aan de deur gezet. De meeste gebouwen van het voormalige koninklijk paleis doen nu dienst als museum. Dit zijn de belangrijkste:
- Hongaarse Nationale Galerie (Magyar Nemzeti Galéria)
Bevat de grootste collectie kunstwerken (schilderijen, tekeningen beeldhouwwerken, …) uit de periode van de middeleeuwen tot halfweg de 20ste eeuw.
- Historisch Museum van Boedapest (Budapesti Történeti Múzeum)
Bevat vondsten en kunstwerken. die de geschiedenis van de stad illustreren, vooral dan van de periode tussen 1686 (opstand tegen de Turken) en 1989 (val van het communisme).
Tárnok utca
Onderweg van het voormalige koninklijk paleis naar de bezienswaardigheden hierna wandel je onder meer door Tárnok utca, waar een aantal beschilderde huizen met mooie gevels staan. Sommige ervan richten zich met hun koopwaren bijna uitsluitend op toeristen…
Vissersbastion (Halászbástya)
Wanneer toeristen dit deel van de Burchtwijk betreden richten velen zich eerst naar het Vissersbastion, want van daaruit heb je immers een schitterend panoramisch zicht over de stad en de Donau. Camera’s allerhande presteren hier overuren. Dit bouwsel, voltooid in 1905, moet een soort van replica voorstellen van het bastion waarachter de vissers zich in de middeleeuwen zouden verschanst hebben tegen aanvallers. Maar die twijfelachtige historische reputatie moet sowieso wijken voor het ongeëvenaarde uitzicht op de traag voorbijglijdende waters van de mooiste rivier. Op het plein tussen bastion en kerk staat het standbeeld van koning Stefaan I (Istvan), dat wel borg staat voor geschiedenis.
Matthiaskerk (Mátyás-templom)
De kerk draagt de naam van koning Matthias, die in 1470 de zuidelijke toren liet bouwen, maar de voornaamste werkzaamheden aan het gebouw dateren al van voor 1255, onder het bestuur van koning Béla IV. Die zuidelijke toren heet inmiddels Matthiastoren en is 80 m hoog. Vanaf 1541 droegen de Ottomanen een figuurlijk steentje bij door de kerk om te vormen tot moskee. In 1686 kwamen de Habsburgers langs, die op hun beurt voor grote schade zorgden. In het laatste kwart van de 19de eeuw volgden verbouwingen in neogotische stijl, maar ook deze hielden geen stand, want tijdens WO II werd de kerk opnieuw zeer zwaar beschadigd. Inmiddels is het godshuis weer fraai heropgebouwd, maar nu met meer aandacht voor het vroegere gotische gebouw. Opvallend zijn de kleurrijke geglazuurde dakpannen; een verwijzing naar de periode van koning Matthias. Een van de oudste onderdelen van de huidige kerk is een reliëf uit de 14de eeuw, met taferelen uit het leven van Maria. Je vindt het in het Mariaportaal, de grote ingang.
Kijk niet verbaasd op wanneer je ook de naam Nagyboldogasszony-templom (Onze-Lieve-Vrouwekerk) bemerkt, want dat is uiteindelijk de officiële naam… Voor de fans van Sissi: zij werd hier in 1867 gekroond tot koningin van Hongarije.