Ontdek de bezienswaardigheden in Attendorn
In onze reisgids lees je alle praktische informatie over parkeren, hoe te wandelen, ... Download hem nu met bovenstaande knop.
Joodse gemeenschap in Attendorn
Een bronzen plaat is aangebracht aan de voormalige gebedsruimte (synagoge) van de joodse gemeenschap in Attendorn. Tijdens de nacht van 9 op 10 november 1938, tijdens de Kristallnacht, werd deze gebedsplaats en ook alle winkels en huizen van de Joodse inwoners van Attendorn vernietigd. Deze bronzen plaat moet deze dramatische nacht in herinnering brengen. De Kristallnacht was een actie georganiseerd door de nazi’s over gans Duitsland. Daarbij werden alle bezittingen van de Joden vernietigd, gestolen of in brand gestoken.
De eerste Joden woonden reeds halfweg de 15de eeuw in Attendorn. De joodse gemeenschap was nauw betrokken bij het bedrijfsleven van deze stad en genoten een goede reputatie. We komen nog langs 'Stolpersteine' en bezoeken nog de Joodse begraafplaats. Er is tevens een 10 km lange wandeling die je op 14 locaties meer informatie heeft over het leven van deze gemeenschap voor de machtgreep van nationaal-socialisten in 1933. Meer info op www.juedisch-in-attendorn.org.
Stolpersteine in Attendorn
Stolpersteine zijn letterlijk vertaald ‘struikelblokken’. Je zal er wel niet over struikelen maar het moet de herinnering levendig houden aan de joodse inwoners van Attendorn en elders. Op deze plaats woonde de familie Ursell. Je ziet de namen van de familieleden die vermoord werden tijdens de Tweede Wereldoorlog, hun geboortedatum, wanneer ze gedeporteerd werden en gestorven zijn. Stolpersteine werden voor het eerst gelegd in de jaren '90. Hier in Attendorn was dat in 2006. Er zijn in totaal zo'n 45.000 stenen geplaatst in 800 steden in Europa, ook in België. Die zien er telkens hetzelfde uit en zijn 10 op 10 cm groot.
Karl Ursell had samen met zijn vrouw een textielwinkel op deze plaats. Hij was gemeenteraadslid van 1919 tot 1930 en 30 jaar lid van de vrijwillige brandweer. Tevens was hij oprichter van een sociale woningbouwvereniging en was er directeur tot 1933. Maar na de Kristallnacht hebben ze hun huis en winkel moeten verkopen. Op 14 juli 1934 zijn ze verhuisd, samen met hun jongste dochter Hella naar Wuppertal-Eberfeld. De andere kinderen waren volwassen en verhuisden naar andere plaatsen. De dochter, Hella, werd op 10 november 1941 zogezegd 'geëvacueerd' door de Gestapo in Düsseldorf. Karl en zijn vrouw werden later ook opgepakt in Düsseldorf, namelijk op 22 juli 1942.
Joodse begraafplaats
De Joodse begraafplaats telt momenteel nog 33 bewaarde graven. De eerste persoon zou hier begraven zijn in 1830, de laatste in 1942. Dat was het echtpaar Stern, ze hebben een eenvoudige zerk, centraal op de begraafplaats. Emil Stern heeft samen met zijn vrouw Betty Stern zelfmoord gepleegd, op 25 juli 1942 hier in Attendorn, om deportatie te vermijden. Emil was onmiddellijk dood maar zijn vrouw overleefde. Ze werd naar de gevangenis van de Gestapo gebracht in Dortmund waar ze een paar dagen later ook overleed. Ze werden hier beiden begraven door hun christelijke vrienden.
Naar een joods graf brengt men geen bloemen maar legt men steentjes als symbool van liefde voor de dode. Die steentjes hebben een enorme symbolische kracht. Het zijn stenen op stenen die weer en wind kunnen weerstaan, die onvergankelijk zijn, net zoals de liefde en het geloof. Die steentjes wegnemen staat gelijk met heiligschennis.
Alter Markt
Het Südsauerlandmuseum is ondergebracht in een gotisch gebouw, het Alte Rathaus. Je vindt er thema’s behandeld als geschiedenis, religie, urbanisatie, geologie, enz. De basis van deze museumcollectie werd reeds gelegd in 1898. Sedert 1909 werd het ondergebracht in dit gebouw. Er zijn in de loop van de jaren heel wat uitbreidingen en renovaties gevolgd. Er lopen ook tijdelijke tentoonstellingen, steeds over en met lokale kunstenaars en thema's. Info op www.suedsauerlandmuseum.de
Loop nu naar de kerk en stap links van de kerk naar de andere zijde. De ingang van de kerk ligt aan die kant. Om de deur van de St. Johannes Baptistkerk open te krijgen moet je op een knop duwen die zich rechts van de deur bevindt, dan gaat de deur automatisch open. Ook om terug buiten te gaan moet je op een knop duwen op een bankje bij de deur. Dit is een parochiekerk van de 13de eeuw waarvan alleen de toren nog origineel is (17de eeuw). Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd de kerk zwaar beschadigd. Ze wordt ook wel eens de Sauerländer Dom (kathedraal) genoemd.
Verdedigingstorens
Zoals je al in de inleiding kon lezen was Attendorn een rijke stad en die had natuurlijk een verdedigingsmuur met torens. Er blijven nog twee torens over, de Bieketurm en de Pulverturm. Deze beide torens dateren van de 13de eeuw. De verdedigingsmuur werd volledig afgebroken begin 19de eeuw. De Pulverturm (poedertoren) is die tweede verdedigingstoren die nog overeind staat, ooit waren er 12. Het kreeg de naam van ‘poedertoren’ omdat hier het leger zijn poeder voor de kanonnen stockeerde. Dit is een vrij primitieve toren zonder trap. Wil je dus op het eerste of tweede verdiep dan moet je dit doen met een ladder aan de buitenzijde.
De wandelroute in Attendorn op kaart
Verken de Attahöhle
Deze in 1907 ontdekte druipsteengrot is één van de mooiste van Duitsland. De rondleiding duurt een klein uurtje en is uitgezet over een parcours van drie kilometer. De grot heeft 45 afdelingen, alleen de gemakkelijkst bereikbare zijn voor het publiek opengesteld. De kalksteenformaties, met de unieke gordijnen, zijn van een zeer fraaie natuurlijke constructie. De ruimten zijn klein maar overvloedig gevuld met deze natuurwonderen. De Attahöhle zijn dan ook erg indrukwekkend om een keer gezien te hebben tijdens een vakantie in Attendorn in Sauerland.
Atta Höhle, Attendorn, Finnentroper Straße 39, 57439 Attendorn, Duitsland
GPS-coördinaten: 51.126210, 7.914410.
Meer informatie kan je vinden op: www.atta-hoehle.de.
Burg Schnellenberg en uitzichtpunt over Attendorn
Op weg naar de Burg Schnellenberg kom je langs een uitzichtpunt, het is mooi aangegeven. Rij zeker door naar het kasteel. Alhoewel het kasteel niet kan bezocht worden kan je wel vrij wandelen tot op de binnenplaats. Er is een restaurant (vrij duur) aanwezig waarbij je bij mooi weer op de rustige binnenplaats kan lunchen of dineren.
De geschiedenis van dit kasteel gaat terug tot 1222, het moest een verbindingsweg beveiligen. Die functie werd echter al snel overbodig en vanaf 1300 werd het eerder een versterkt verblijf. Er volgden vele verbouwingen en ook vele verschillende eigenaars. Eén familie verbleef er lange tijd, de familie von Fürstenberg (1594 - 1835). Toen zij het achterlieten kwam het in verval. In 1928 werd het kasteel gehuurd door de familie Bilsing, eerst voor landbouwdoeleinden en vanaf 1957 werd een bescheiden hotel geopend. Diezelfde familie heeft de hotelactiviteiten uitgebreid tot een luxehotel met 4 sterren.
Deze locatie maakt het nog interessanter omdat je van hieruit mooie korte wandelingen kan maken. Bij de grote parking voor het kasteel staan er grote infoborden. Zoals steeds in Sauerland zijn de routes goed bewegwijzerd. Van hieruit kan je ook een fietstocht maken mits een aanlooproute, hou er wel rekening mee dat er toch wel wat klimpartijen bij zijn.
Burg Schnellenberg 1, 57439 Attendorn, Duitsland
GPS-coördinaten: 51.122731, 7.924275
Bezoek de Karl-May Festspiele in Elspe
Wie tijdens de vakantie in de omgeving van Attendorn in Sauerland rondtoert zal geconfronteerd worden met posters van de "Karl-May Festspiele". Van juni tot augustus kun je in Elspe een groot openluchtspektakel bijwonen rond de Indianenverhalen van de auteur Karl May. Je wordt in de juiste sfeer gebracht door een levensecht decor met paarden en vooral veel actie. Het spektakel is eentalig Duits, maar dit is zeker geen hinderpaal als je de verhalen van Karl May kent.
Meer informatie kan je vinden op: www.elspe.de