Als je toch ter plekke bent mag je evenmin Princess Street Gardens overslaan van waar Edinburgh Castle al wenkt. Als je deze omgeving verlaat via de zogenaamde “Royal Mile” krijg je een veelheid aan historische monumenten en andere bezienswaardigheden onder ogen zoals: het voor zichzelf sprekende “Whisky Heritage Centre”, de “Camera Obscura” met zijn veelzijdige invalshoeken, het literaire museum “Lady Stair’s House”,de bijzondere “St. Giles Cathedral”, het immer leuke “Museum of Childhood”, “The People’s Story” waar er aandacht is voor de stedelingen en uiteindelijk het historische “Palace of Holyrood House”. De “Old Town” bevat behalve de Royal Mile nog meer fraais: de levendige Grassmarket, het zeer veelzijdige Royal Museum of Scotland.
Beslist interessant in “New Town” zijn het “Georgian House” en de befaamde “Scottish National Portrait Gallery”. Even buiten het stadscentrum wacht de zeker te bezoeken “Royal Botanical Garden”, een lust voor het oog. In het “Scottish National Zoological Park” wordt je opgewacht door een massa pinguïns.
Anders dan Glasgow heeft Edinburgh nauwelijks een industrieel verleden dat het uitzicht en het karakter van een stad zou kunnen beïnvloeden. Om een bezoek aan de bezienswaardigheden van de stad te vergemakkelijken kan je je misschien houden aan de geografische stadsindeling, met haar historische wortels. Hoogst gelegen is de “Old Town” met een centrum dat teruggaat tot de middeleeuwen. De lager gelegen “New Town” kende haar ontstaan in de 18de eeuw.
Princess Street (Gardens)
Princesss Street vormt zowat de grens tussen het oude en het nieuwere stadsdeel, maar hoort eigenlijk bij “New Town”. Deze, lange rechte laan is aan een zijde volgebouwd met de ene winkel na de andere, terwijl de overzijde volledig ingenomen wordt door een dieper gelegen park, Princess Street Gardens. In Princess Street vind je zowel winkels met luxueuze kleding, boekhandels als grootwarenhuizen, met daartussen pubs en winkels die zich richten op de koopgrage toerist.
Princess Street Gradens is een ideale plaats om even te ontsnappen uit de stadsdrukte. Door zijn lagere ligging heb je er nauwelijks last van het stadsrumoer. In het oostelijke deel van het park staat een monument ter nagedachtenis van Walter Scott, met in de nissen 64 figuren uit zijn boeken. Van op het bijhorende torentje heb je een mooi uitzicht over het park en de stad. Tussen de prima onderhouden grasvelden en de kleurrijke bloemenperken staan zitbanken ter nagedachtenis van vooraanstaande inwoners van de stad.
Edinburgh Castle
Van op veel plaatsen in de stad heb je een mooi uitzicht op het hoger gelegen Edinburgh Castle, maar het uitzicht van daar over de stad is nog indrukwekkender. De bewoning op “Castle Rock”, waarop het kasteel gegrondvest werd, gaat al praktisch drie millennia terug in de tijd. Vanaf zowat de 11de eeuw groeide het belang van het kasteel, vooral in militaire zin. Vaak werden hier hevige gevechten gevoerd met de Engelse vijand. Een groot deel van het militaire deel van het huidige kasteel dateert uit de 19de eeuw. Het oudste onderdeel van het kasteel –en tevens het oudste gebouw van de stad- is de in 1076 gebouwde “St. Margaret’s Chapel”. De patrones van de kapel was een Hongaarse die het tot koningin van Schotland bracht en later heilig werd verklaard.
Op de “Castle Esplanade” vonden vroeger terechtstellingen plaats van onder meer heksen; vandaag gaat het er vredelievender aan toe, met onder andere de militaire taptoe van het jaarlijkse “Edinburgh Festival”. Niet te missen zijn de standbeelden (en de boeiende geschiedenis) van grote Schotse helden als “Robert the Bruce” (1274-1329).
Royal Mile
Van aan het kasteel loopt de “Royal Mile”, evenwijdig met Princess Street, naar Holyrood House. Dit traject is een combinatie van op elkaar volgende straten tussen Castle Hill en Cannongate. Deze route heeft niets koninklijks maar bevat wel een groot aantal historische monumenten en bezienswaardigheden. “Cannonball House” dankt zijn naam aan een kanonskogel in de muur, waarschijnlijk in 1745 vanuit het kasteel afgeschoten. Schotland is whisky, dus zou een bezoek aan het “Whisky Heritage Centre” niet mogen ontbreken in je programma als je iets meer wil te weten komen over deze drank en zijn geschiedenis.
Een van de ongewoonste attracties op deze route is de “Camera Obscura and World of Illusions”, dat ontstond toen in 1850 een opticien het gebouw verhoogde met twee verdiepingen en er een “camera obscura” installeerde voor een optisch experiment. Vandaag heb je hier een schitterend uitzicht over de stad, zijn er vertoningen met panoramische beelden en is er een museum met hologrammen gehuisvest. In 1622 werd “Lady Stair’s House” gebouwd door een van de rijkere families, die tevens behoorlijk wat geld spendeerde aan fraaie interieurs. Inmiddels is hier een literair museum ondergebracht dat vooral oog heeft voor Schotlands’ drie belangrijkste auteurs: Robert Burns, Walter Scott en Robert Louis Stevenson.
St. Giles Cathedral
De interessantste kerk langs de Royal Mile is “St. Giles Cathedral”, waarvan de eerste bouwwerken aanvatten in 1120. In 1385 al moest ze heropgebouwd worden, na een brand tijdens de oorlog met Richard III. Bijzonder merkwaardig is dat in 1686 de kerk in vier werd verdeeld, met in elk deel ruimte voor een andere godsdienst. De kerk brengt hulde aan tal van vooraanstaande Schotten, heeft een fraaie collectie glasramen van na 1870 en heeft zelfs een winkel en een restaurant (open op weekdagen en zondagmorgen). Tussen de historische bouwen op dit traject ontdek je ook het “Museum of Childhood”, dat wel eens omschreven wordt als het meest luidruchtige museum ter wereld. Zowel kinderen als volwassenen voelen zich hier thuis tussen zeer uiteenlopende jeugdherinneringen.
Dit is niet alleen een museum met aandacht voor de geschiedenis van het speelgoed: je hoort er kinderen de tafels van vermenigvuldiging zingen, hoe de kinderen een halve eeuw geleden op straat speelden, hoe kinderen gekleed werden en hoe de opvoeding eertijds was. Het leven en het werk van de (volwassen) stadsbewoners sinds de 18de eeuw wordt verteld in “The People’s Story”.
Op het einde van de Royal Mile staat “Palace of Holyrood House”, ooit het gastenverblijf van de gelijknamige abdij, later residentie van de Engelse koningen. Sinds de bouw in de 15de eeuw grepen talrijke aanpassingswerken en verbouwingen plaats. Liefhebbers van koningen en konsoorten kunnen hier de portretten van 111 vorsten bewonderen, allemaal geschilderd door Jacob de Wit. Verder zijn er ook kunstvoorwerpen en antieke meubels tentoongesteld. Naast dit paleis ligt de ruïne van de abdij, gebouwd in 1128.
Het einde van de Royal Mile betekent niet het einde van het fraais dat Edinburgh te bieden heeft. Loop eens langs op de “Grassmarket” met zijn vele antiekwinkels en restaurants. Het meest veelzijdige museum is vast en zeker het “Royal Museum of Scotland”. Je vindt hier oude stoommachines maar ook treinmodellen, zilverwerk en opgezette dieren, keramiek en wetenschappelijke instrumenten, oude motoren en Egyptische kunst,… Geniet ook van het Victoriaanse interieur van de inkomhal van dit gebouw met haar vijvers en fonteintjes.
George Street” was bij de aanleg in 1767 de centrale straat van “New Town”. Op ieder uiteinde kwam er een park en loodrecht op de hoofdstraat werden mooie lanen aangelegd. In het “Georgian House” wordt een beeld opgehangen van het dagelijkse leven in deze wijk in de 18de eeuw. Aan het mooiste plein van het gebied, Charlotte Square, staan een aantal mooie gebouwen uit die initiële bouwperiode. Eveneens in deze buurt ligt de “Scottish National Portrait Gallery” met portretten van vooraanstaande Schotten uit de voorbije vier eeuwen.
Buiten het centrum is de “Royal Botanical Garden” zeker een kleine uitstap (2 km) waard. Deze botanische tuin, aangelegd in 1823, bevat prachtige serres in Victoriaanse stijl, een wondermooie collectie rododendrons, maar verder ook azalea’s, varens, orchideeën en andere tropische planten. De plaatselijke dierentuin, de “Scottish National Zoological Park”, staat bekend om zijn “Penguin Parade”, die dagelijks om 14.30 u doorgaat. De zoo bevat dan ook de grootste collectie pinguïns ter wereld.