Auschwitz & Birkenau bezoeken? Hoe er naartoe + wat zeker zien?

Tip : single entreekaarten of tickets voor gegidste rondleidingen

Een bezoek brengen aan Birkenau en Auswitch kun je zelfstandig doen, maar ook met een gids of door gebruik te maken van een audiotour. Voor € 24,00 ben je niet alleen zeker van toegang, maar ook van transport vanaf Krakau en een rondleiding door een ervaren gids.

Als je al voorzien bent van vervoer, dan kun je Auswitch ook bezoeken met een skip-the-line ticket of kaarten waarbij je gebruik kunt maken van audio ondersteuning. Zo mis je niets van alle feiten en wetenswaardigheden.

Een overzicht van alle beschikbare tickets vind je hierna. Jouw entreekaarten kun je het beste vooraf online bestellen . Dat doe je bij GetYourGuide eenvoudig en geheel veilig.

1. Historie

1.1. Hoe het ooit begon

De Duitsers vielen Polen binnen in 1939. Duitsland zocht naar een plaats die dienst kon doen als gevangenis. Dit om politieke tegenstanders van Poolse komaf gevangen te kunnen nemen. Deze plaats vonden ze in een legerkamp in Oświęcim. Een stadje dat zich op geringe afstand van Krakau bevond.

Een jaar later werden 30 politieke tegenstanders afgevoerd naar Auswitch. Zij kwamen vanuit Sachsenhausen, een voormalig Duits concentratiekamp. Het aantal gevangen liep echter snel op. In 1941 waren dat er ruim 11.000. Gevangenen en tegenstanders werden bij binnenkomst in Auswitch kaalgeschoren en voorzien van een tatoeage. Daarna kregen ze alleen een registratie in de nu zo beruchte boeken van Auswitch .

1.2. Auswitch crematorium

Auswitch werd al snel uitgebreid met een crematorium. Dat is vanaf juli 1940 voor 3 jaar lang in gebruik geweest. Geëxecuteerde gevangen, zieke mensen of mensen die waren overleden werden hier gecremeerd .

1.3. Nieuw werkkamp

In Monowitz werd een nieuw kamp gebouwd. Dat gebeurde in 1941. Dat moest vooral dienst doen als werkplaats voor de gevangenen . Nadat ze tweemaal per dag een route van ruim 7 km aflegden vanuit Auswitch naar Monowitz, werden ze gedwongen tot het produceren van rubber. Een jaar later werd de werkplaats voorzien van een verblijfplaats waar de gevangen na hun werk bleven.

1.4. Van mortuarium tot 1e gaskamer

In 1941 begonnen de eerste experimenten met Zyklon B, het dodelijke gas. In opdracht van Rudolf Höss, werden er in september van het jaar 1941 gevangenen vergast uit de Sovjet. De moorden werden uitgevoerd door Karl Fritzsch die destijds was benoemd als Lagerführer.

Tip: Het hoofdkamp is niet de gehele dag opengesteld voor mensen die Auswitch zonder gids bezoeken. De actuele tijden van kun je hier vinden.

1.5. Birkenau II

Auswitch zat al snel aan zijn maximale capaciteit. Daarop besloten de Duitsers om over te gaan tot de bouw van een 2e kamp. Dit gebeurde in het najaar van 1941 . Het nieuwe gebouw was groter en droeg de naam Auswitch Birkenau II. Al snel werd de functie van het complex gewijzigd van gevangenis naar vernietigingskamp. Dit gebeurde toen de Duitsers begonnen met het uitmoorden van de Joden.

Een jaar later, in 1942 om precies te zijn, werden er naast Joden ook homo’s, Roma zigeuners en tegenstanders naar Birkenau II gebracht . De eerste gaskamers dateren uit het jaar 1942 maar deze bleken de capaciteit amper aan te kunnen. Slechts 12 maanden later werden er nog eens vier nieuwe kamers gemaakt. In totaal vonden ruim 1.000.000 onschuldige mensen de dood in Birkenau II.

1.6. Bombarderen van de Monowitz fabriek

Medio 1944 waren het de geallieerden die zowel de werkplaats als het kamp Monowitz bombardeerden . In januari van het volgende jaar werd besloten om de gevangen over te plaatsen.

Ruim 9.000 mensen werden, door middel van deportatie, onderverdeeld in de kampen Buchenwald,Gliwice en Mauthausen .

1.7. Geallieerden bevrijden Auswitch

De SS voelde de druk die de naderende geallieerden met zich mee namen. Daarop werd besloten om de gevangen op te delen in twee groepen. Eén groep van ruim 66.000 mensen werd op dodenmars gestuurd. De andere gevangenen werden overgebracht naar andere Duitse kampen.

De dodenmarsen werden gevormd door mensen uit omliggende kampen, Auswitch I en Auswitch II Birkenau. Tijdens de deportatie werden ontelbaar veel mensen geëxecuteerd . Vaak waren ze doodziek of oververmoeid om nog maar één stap te kunnen zetten.

Er werden nog slechts 7.500 mensen levend teruggevonden in Auswitch toen de bevrijding door de geallieerden een feit werd.

1.8. Auswitch museum

Na de gruweldaden uit de Tweede Wereldoorlog, werd overeengekomen dat het kamp dienst zou gaan doen als een plaats waar mensen zouden kunnen komen herdenken .

Ook werd er in 1947 besloten dat er een Auswitch museum zou komen. In het jaar ‘79 is Auswitch op de Werelderfgoedlijst geplaatst.

2. Een bezoek brengen aan het kamp

Rondom Oświęcim in Polen kun je drie kampen bezoeken die allen onder Auswitch vallen. Dit zijn:

• Auswitch I - het concentratiekamp
• Auswitch II Birkenau - het vernietigingskamp
• Auswitch III - dit betreft de fabriek en het werkkamp in Monowitz. Dit complex is niet meer te bezoeken.

Tip : op sommige tijden is het kamp alleen toegankelijk voor tours met een gids . Houd hier dus rekening mee. Een overzicht van de tijdstippen kun je onderaan de pagina terugvinden.

3. Auswitch I - Concentratiekamp

Dit betreft met een lengte van 1.000 meter en een breedte van 400 meter het kleinste complex. Je kunt hier met namen bunkers bezoeken die opgebouwd zijn uit steen. Ook de alom bekende poort met de tekst “Arbeit macht frei” kun je hier bekijken.

Ook kun je er exposities over Auswitch bezoeken in de circa 20 barakken die op het terrein staan. Deze ruimtes waren ooit de verblijfplaatsen van de gevangen.

3.1. Auswitch blok-5

In dit blok kun je persoonlijke spullen zien die ooit toebehoorden aan de gevangen . Nadat de kampen werden bevrijd door de geallieerden, zijn ze teruggevonden. Ook schoenen en boxen met haren worden hier tentoongesteld.

3.2. Auswitch blok-11

Dit blok herbergt hele kleine ruimtes waar er vooral werd geëxperimenteerd met het vernieuwd gas dat ook wel bekend staat als Zyklon-B en later werd toegepast in de beruchte gaskamers . Destijds werden in deze kleine kamers mensen vermoord.

3.3. Auswitch blok-27

Hier kun je tekeningen van de gevangen genomen kinderen, foto’s en het boek met slachtoffers bekijken . Deze expositie laat zien hoe de mensen onder vreselijke omstandigheden er toch nog het beste van maakten.

4. Auswitch II-Birkenau - Concentratiekamp

Birkenau staat ook wel bekend als Auswitch II. Je kunt gratis met de bus van en naar het complex reizen . Dit kamp is forser qua omvang en werd na Auswitch I gebouwd.

Als je aankomt op kamp Birkenau, dan zie je een centraal gelegen grasland. Deze is afgezet met prikkeldraad. Ook zie je de oude rails waarop de treinen de poort van Birkenau binnen reden . Er is een replica gebouwd van de wagon waarin de gevangen werden vervoerd.

Als je naar de achterzijde van Auswitch II Birkenau loopt, bezoek dan de laatste rustplaats van Anne Frank én diverse graven van andere overledenen.

5. Een bezoek brengen aan het kamp

5.1. Wanneer is Auswitch geopend voor publiek

De kampen zijn, met uitzondering van nieuwjaarsdag, eerste paasdag en eerste kerstdag, elke dag open voor publiek.

• november en januari van 07.30 t/m 16.30 uur
• februari van 07.30 t/m 17.30 uur
• maart en oktober van 07.30 t/m 18.30 uur
• april-mei-september van 07.30 t/m 19.30 uur
• juni t/m augustus van 07.30 t/m 20.30 uur
• december van 07.30 t/m 15.30 uur

5.2. Entreekaarten Auswitch zonder begeleiding

Houd er rekening mee dat het kamp op sommige uren van de dag niet toegankelijk is voor mensen die Auswitch op eigen gelegenheid bezoeken. De tijden zijn als volgt:

• in de maand november en vanaf 1 januari t/m 30 maart tussen 10.00-13.00 uur
• van 1 april t/m 31 oktober tussen 10.00-15.00 uur
• in de maand december van 10.00-12.00 uur

Tip : wil je de kampen doorlopen op eigen gelegenheid? Boek je toegangskaarten dan online en vooraf . Kom op de aangegeven tijdstippen. Een gegidste tour wordt aangeraden. Zo weet je zeker dat je niets mist.

6. Toegangskaarten voor Auswitch

6.1 Gratis entreekaarten zijn minimaal beschikbaar

Je kunt de kampen gratis bezoeken al dien je er wel rekening mee te houden dat er slechts 25 tickets per 15 minuten beschikbaar zijn. Dit geldt voor toegangskaarten zonder begeleiding.

Boek je toegangskaart daarom online en ruim van te voren. Dat kan tot 3 maanden vooruit. Ook dien je een tijdslot aan te geven voor je bezoek als je de kaarten reserveert.

6.2. Auswitch bezoeken onder begeleiding van een Nederlands sprekende gids

Als je kiest voor een gegidste tour, dan weet je zeker dat je geen belangrijke feiten mist over de historie van deze plaats.

Er zijn niet zoveel informatiepunten te vinden op het kamp waardoor een gegidste tour zeker een aanrader is. Ook entreekaarten met Nederlandse gids kun je heel eenvoudig online boeken.

6.3. Vanuit Krakau naar Auswitch

Er bestaan goed georganiseerde tours vanuit de stad Krakau. Dit is zeer aan te bevelen als je daar verblijft. In dit artikel lees je daar meer over.

6.4. Gecombineerde Auswitch en Wieliczka zoutmijn tour

Er bestaan georganiseerde tours waarbij je naast de kampen ook de zoutmijnen van Wieliczka bezoekt . Deze indrukwekkende mijnen liggen op geringe afstand van Auswitch. Zeker het overwegen waard wanneer je voldoende tijd hebt. Al kan je de mijnen ook vlot vanuit Krakau bereiken als je die apart wil bezoeken.

7. Lange wachttijden voorkomen

Auswitch is één van de meest drukbezochte oorlogsmonumenten. De wachtrijen voor het loket kunnen dan, zeker in de vakantieperiode en de zomer, behoorlijk lang zijn . Wil je dit voorkomen? Reserveer je kaarten dan alvast online . Je kunt tickets bestellen als je het kamp op eigen gelegenheid wilt bezoeken, maar ook kaarten voor een gegidste tour behoren tot de mogelijkheid.

Tip : verspil geen tijd aan het wachten in de lange rijen kies voor een georganiseerde tour met gids.

8. Pendelen tussen de verschillende kampen

Auswitch I en Birkenau liggen op ruim 3500 meter afstand van elkaar. Je kunt gratis gebruik maken van de pendelbus .

· Van april t/m oktober vertrekt deze elke 10 minuten.

· Buiten het hoogseizoen, tussen november en maart, vertrekt de bus om de 30 minuten.

9. De route naar het kamp

9.1. Trein of de bus

• als je met de bus naar de kampen wilt reizen, dan kun je het beste opstappen achter het station van Krakau . De reis duurt ruim anderhalf uur. De bus brengt je naar Auswitch of het nabijgelegen Oświęcim.
• liever met de trein? Dan kun je het beste de trein richting Oświęcim nemen . Je bent wel iets langer onderweg en het laatste stuk van 2000 meter moet je te voet afleggen.

9.2. Vanuit Krakau met de shuttlebus

Als je direct naar de kampen gebracht wilt worden, dan kun je het beste gebruik maken van de shuttlebus. Deze vertrekt vanuit Krakau . Goedkope buskaartjes kun je het beste online reserveren.

9.2. Met eigen vervoer

Je kunt Auswitch en Birkenau ook bereiken met eigen vervoer. Als je in Krakau bent, dan rij je in circa 90 minuten naar de ingang van het kamp . De exacte locatie voor het navigatiesysteem is: Więźniów Oświęcimia 20, 32-603 Oświęcim in Polen. Bekijk de ligging op deze map.

10. Handige informatie tijdens het bezoeken van Auswitch en Birkenau

• voor kinderen die niet ouder zijn dan 14 jaar, wordt het bezichtigen van de kampen afgeraden . De plaats kent veel historie en brengt onherroepelijk emoties naar boven.
• zorg voor goed schoeisel dat vies en nat mag worden. Het terrein kan slecht worden bij natte weersomstandigheden.
• de paden doorheen de kampen zijn niet echt rolstoelvriendelijk
• honden zijn niet toegelaten op de verschillende sites, met uitzondering van blindegeleidehonden of assistentiehonden
• bescherm je huid goed tegen zonlicht, zeker in de zomerperiode . Er zijn op het kamp niet veel plaatsen die schaduwrijk zijn. Smeer je in met een hoge factor en draag eventueel een hoofddeksel.
• bij de entree van de kampen vind je een winkel waar je eventueel wat versnaperingen kunt kopen . Desalniettemin is het verstandig om zelf voor water en snacks te zorgen.
• houd er rekening mee grote shoppers, rugzakken en schoudertassen niet zijn toegestaan op het terrein .
• als je gebruik wilt maken van een gegidste tour of vervoer vanuit Krakau, dan kun je de entreekaarten het beste vooraf via internet bestellen en reserveren.

11. Bezienswaardigheden rondom de kampen

De kampen van Auschwitz hoeven zeker niet je enige reisdoel te zijn in deze streek van Polen. Er zijn nog een aantal andere bezienswaardigheden die een bezoek meer dan waard zijn:

• de zoutmijn van Wieliczka
• de emaille fabriek van Oskar Schindler
• het klooster aan de Wisla
• het pittoreske dorp Tyniec
• de historische binnenstad van Krakau
• de stad Warschau

12. Video: dit staat je te wachten tijdens je bezoek

Bekijk alvast de onderstaande videobeelden. Ze geven je een goede indruk over wat je allemaal te wachten staat als je Auswitch wilt bezoeken.

13. Waar overnachten nabij Auschwitz?

Wil je graag overnachten nabij de sites van Auswitch? Dan is Hotel Olecki een aanrader, dat ligt op een steenworp van de ingang. Ideaal wanneer je niet veel tijd wil verliezen en bijvoorbeeld vroeg op de dag de kampen wil gaan bezoeken. Maar ook na een hele dag wandelen, met soms harde emoties die naar boven komen, is het aangenaam om je overnachtingsplek vlakbij te hebben op het einde van de dag. Er is ook een restaurant. Reserveer hier je kamer.

14. Krakau reisgids downloaden

Krakau ligt dichtbij Auswitch en heeft als stad veel te bieden. Download de gratis preview van onze reisgids en ontdek alle hotspots op eigen gelegenheid . Wil je niets missen als je in deze Poolse stad verblijft? Dan kun je ook de complete Krakau en Warschau reisgids downloaden . Je ontvangt dan niet alleen handige informatie en dagtrips, maar ook vier wandelingen door deze historische steden.