Prinses Astridpark
Het Astridpark is ontworpen door architect Paul Derooze. Het is samengesteld uit primaire landschapselementen: paden, water, gras, heuvels en bomen. Het park symboliseert het leven met al zijn ingrediënten: water is het symbool van vitaliteit; de fonteinmuur symboliseert de geboorte; het pad staat symbool voor een slang die het goede en het kwade vertegenwoordigt; het amfitheater drukt de democratie uit en de lange muur symboliseert het einde van het leven.
CC De Adelberg
Opvallend bij dit gebouw is het kunstwerk boven op het dak. Die 'gouden krul' is een kunstwerk van Luk Van Soom en de naam draagt van 'Evolutie in de Orion-Nevel'. Het is gemaakt van polyester maar volledig ingepakt in bladgoud. Het stelt een spiraal voor als essentiële bouwsteen in de natuur. Recht tegenover dit werk, op het dak van residentie De Vreyheyt bevindt zich nog een werk van Van Soom, met name De Avonturen van Lucianno van Somosota.
Huis Aerts
Het Huis Aerts is een beschermd monument en werd opgericht in 1805 door Jan Jacob Aerts, de eerste Lommelse burgemeester, en door zijn vrouw Maria Elisabeth Van Ham. In het houten bovenlicht van de centrale toegangsdeur vind je trouwens de initialen terug van de bouwheer en zijn echtgenote en, in de vier hoeken, de vier cijfers van het bouwjaar 1805. Het dorpswoonhuis deed tot in het begin van de 20ste eeuw dienst als afspanning, logementhuis en herberg. Oorspronkelijk was aan het huis Aerts ook een agrarische functie gekoppeld, doch dit gedeelte van het woonhuis werd in de twintiger jaren van de 20ste eeuw afgebroken. Op de plaats van het vroegere agrarische gedeelte werd bij de restauratie in 1994 een transparante nieuwbouw toegevoegd, zodat het oorspronkelijke bouwvolume en de verhouding tot het marktplein hersteld werd. Nu herbergt het Huis Aerts de glasshop van het Glazen Huis en een kleine congresruimte op de zolderverdieping. In de glasshop vind je werken van glasblazers van Lommel of van mensen die hier in het glasatelier hun producten hebben vervaardigd.
Het Glazen Huis
Het Glazen Huis, voluit: Vlaams Centrum voor Hedendaagse Glaskunst, is een ontwerp van Philippe Samyn en partners. De 30 meter hoge glazen kegel torent hoog boven het stadscentrum uit en wordt ’s avonds opgelicht door 10.000 LED-lichtjes. In het Glazen Huis kan je terecht voor tijdelijke tentoonstellingen en kan je glaskunstenaars aan het werk zien in het atelier. Meer informatie op www.hetglazenhuis.be
Waarom glas in Lommel?
Om kwaliteitsvol en zuiver glas te produceren heb je fijn wit zand nodig. Dat is volop aanwezig in Lommel. Sedert meer dan 150 jaar is er hierdoor een glasnijverheid in Lommel en ontstonden er ook zandputten door de ontginning van wit zand. Dit zijn nu de grote plassen water die zorgen voor het nodige strand- en watervertier. Zo’n ontginningsgebied is de Sahara waar we een wandeltraject hebben opgenomen.
Regionaal Toeristisch Bezoekerscentrum
Hier verneem je alles over de regio rond Lommel: bezienswaardigheden, natuur, recreatiemogelijkheden ... Geen saaie bedoening want er zijn veel doe-activiteiten voor kleine of grote kinderen en volwassenen. Hier kan je veel uittips zien, ontdekken en beleven. Zeker doen!
Huis van de Stad
Het Huis van de Stad is een ontwerp van architect Jo Crepain en binnenhuisarchitect Frans Van Praet. Het gebouw is volledig opgetrokken uit glas en roze travertijnmarmer en bestaat uit 4 verschillende kantoorvleugels van elkaar gescheiden door binnentuinen. In dit glazen huis is veel aandacht besteed aan moderne vormgeving en kunst o.a. van Jef Geys, Fred Bervoets…
Hertog Janplein
De naam Hertog Janplein verwijst naar een belangrijk deel van de Lommelse geschiedenis. In de loop van de 14de en de 15de eeuw hebben de Hertogen van Brabant aan Lommel een aantal voorrechten of “vrijheden” verleend. Als Brabants dorp, aan de grens met het “vijandige” Land van Luik, verkreeg Lommel in de 14de eeuw van hertog Jan III het “Recht van Vrijheid”. Het “Recht van Vrijheid” was een beperkt stadsrecht met marktrechten (voor een week- en jaarmarkt) en het recht tot omwalling. Vooral dit laatste recht bood voldoende historische grond om Lommel in 1990 – ter gelegenheid van de viering van het 1000-jarig bestaan – tot stad te promoveren.
Marktplein met Raadhuis en kiosk
Het Lommelse marktplein is driehoekig van vorm, wat wijst op een hoge ouderdom. Dit plein vervulde aanvankelijk de functie van inperkruimte voor het vee. Op de plaats waar nu de pomp staat, was vroeger een poel die dienst deed als drenkplaats voor de dieren. Sedert Lommel in de 14de eeuw van de hertogen van Brabant marktrechten verwierf, evolueerde dit plein tot een echte “markt- of handelsplaats”. Sedert 29 maart 1974 is het Lommelse marktplein en alle op- en aanhorigheden beschermd als landschap.
De kiosk, bekroond met een lier, werd in 1905 opgericht naar aanleiding van 75 jaar Belgische onafhankelijkheid. Hier werd regelmatig gerepeteerd door de harmonie “Hoop in de Toekomst”. In 1942 werd de kiosk afgebroken en zeven jaar later vervangen door de huidige kiosk, die nu niet rechts maar links van het raadhuis werd ingeplant.
In het begin van de 17de eeuw bouwde men op het Lommelse marktplein een kapel. Nadat Lommel in 1648 onder protestants bewind kwam, werd de kapel verbouwd tot raadhuis, een klein rechthoekig gebouw met een gevangenis in de kelder en een torentje met klok op het dak. In 1845 werd het afgebroken om plaats te maken voor een nieuw gemeentehuis in classicistische stijl. Dit classicistische raadhuis werd in 1912-1913 vergroot door aan de voorzijde bij te bouwen in een eclectische stijl (d.i. een samenraapsel van stijlelementen uit verschillende grote bouwstijlen). Inmiddels vervult het Raadhuis een receptieve functie en doet het dienst als congres- en tentoonstellingsruimte.
Boven de portiek van het Raadhuis zie je het wapenschild van Lommel. Dit schild - goud op een lazuurblauwe achtergrond - stelt een eikenboom voor met daaronder twee schapen, als verwijzing naar het belang van de schapenteelt voor het middeleeuwse Lommel. In een andere versie staan onder de eikenboom een schaap en een bok afgebeeld, als verwijzing naar “de rechtspraak”, één van de privileges of voorrechten die Lommel verkreeg van de hertogen van Brabant.
Burgemeesterpark en –huis
In 1898 bouwde François Van Ham, burgemeester van Lommel (1904-1921) en provincieraadslid, zijn villa aan het Kerkplein te Lommel. Vanaf 1946 werd de villa bewoond en in 1957 gekocht door het echtpaar Jan Vanduffel en Maria Kerkhofs die er een notariaat in onderbrachten. Door haar centrale ligging heeft de villa steeds een voorname uitstraling gehad. Met haar interieur staat ze bovendien model voor de manier waarop de gegoede burgerij in de Noorderkempen leefde tijdens de eerste helft van de 20ste eeuw. De villa werd herhaaldelijk aangepast aan de noden van de bewoners en biedt alzo een staalkaart van in de 20ste eeuw gangbare stijlen: een inkomhal in neogotische stijl, een neoclassicistisch ingerichte kamer die dienst deed als notariaat, in het midden een pronkkamer in Louis XVI-stijl en achteraan een Art Nouveau salon. Het huis kan bezocht worden door groepen op reservatie.
Kerk Sint-Pietersbanden
Als je de kerk bezoekt zijn er twee zaken die je aandacht opeisen: het fijne houtsnijwerk van de vier biechtstoelen, de koorbanken en de drie retabels en de prachtige glasramen vooraan. Een eerste vermelding van een kerkgebouw in Lommel dateert van 1346. In 1586 brandde dit kerkgebouw af en werd vervangen door een nieuwe, iets kleinere kerk. In 1892 schreef provinciaal architect Leon Jaminé een vernietigend rapport over de Lommelse Sint-Pietersbandenkerk: “Deze kerk heeft meer weg van een boerenschuur en enig godsdienstig of artistiek kenmerk is helemaal zoek. Vergroten heeft geen zin, afbreken en nieuwbouw vormt de enige oplossing.”. Onder het pastoorschap van Johannes Vincent Claykens (1888-1914) is dit uiteindelijk ook gebeurd.
Op 1 augustus 1900 werd de eerste steen gelegd en in januari 1902 waren de bouwwerken voltooid. Tussen 1902 en 1914 werd de kerk bemeubeld met neogotisch meubilair, veelal ontworpen door Vincent Lenertz. Voor de uitvoering van zijn ontwerpen, deed Lenertz een beroep op de meest vooraanstaande kunstenaars en ambachtslui, die deel uitmaakten van de Sint-Lucasgilde. Zo nam sculpteur Paul Roemaet uit Leuven het merendeel van het schrijnwerk voor zijn rekening, Thomas Watson uit Achel vervaardigde enkele beelden en het huis Beyaert uit Brugge schilderde de taferelen van de kruisweg. Verder werd voor de muurschilderingen een beroep gedaan op de Luikenaar Adolphe Tassin, het atelier Wilmotte uit Luik vervaardigde het edelsmeedwerk en de Gentse glazenier Gust Ladon werd aangezocht voor het ontwerpen en maken van de glasramen. Kerk en inrichting vormen hierdoor een zelden geziene neogotische eenheid.
Sahara
De Sahara is ontstaan door zandontginning in de jaren ‘50 – ’60 van de vorige eeuw. Daardoor zie je nu grote plassen water omgeven door bossen en dorre zandvlakten. Het zand dat zeer fijn is, een perfecte witte kleur heeft en van hoge kwaliteit is, werd gebruikt voor de glasnijverheid. De Sahara is zo’n 200 hectaren groot en maakt deel uit van het Bosland, een gebied van ca. 4500 hectaren groot dat zich uitstrekt over meerdere gemeenten. Je maakt een wandeling die je laat kennismaken met alle facetten van het Bosland: heide, zandvlakten en bossen.