Oorspronkelijk bestond het werk uit nog meer luiken, maar tijdens de Franse bezetting (1794) ‘verhuisden’ ze naar Parijs. Het bovenste deel, dit drieluik, keerde terug in 1816. De andere hangen nu in Nancy en … Sint-Petersburg. Overigens, elke belangrijke gilde had hier vroeger een eigen altaar met kunstwerken als uiting van prestige en rijkdom. Misschien overvalt je bij het binnentreden een gevoel van ruimte. Dat is dus ooit anders geweest toen de kerk volgepropt stond met kerkschatten. Vernielingen tijdens beide wereldoorlogen hebben veel van deze rijkdom doen verloren gaan. Anderzijds, door deze ‘lege’ aanblik kan je nog méér genieten van het kleurenlichtspel door de glasramen. Dit zijn wel niet meer de 19de eeuwse originele want deze gingen verloren in 1945. Andere blikvangers zijn de mooie Mariabeelden waaronder het beeld dat bekend staat als de ‘O-L-Vrouwe-met-de-scheve-lee’ vermoedelijk uit de 14de eeuw (let op de heupstand), het barokke hoogaltaar, de 16de eeuwse muurschildering ‘Parabel van de verloren Zoon’, de Sacramenstoren. In de klokkentoren is sinds 1965 een beiaard geïnstalleerd die 50 klokken bevat. Toegang, van 13.00 – 16.00 u, op maandag gesloten.
Sint-Pieters en Pauluskerk
Een van de vier barokke kerken in Mechelen naar een ontwerp van architect en jezuïet Antoon Losson. De jezuïeten hadden hier eind 17de eeuw hun kloosterkerk die toegewijd was aan Sint-Ignatius en St-Franciscus-Xaverius. Toen de orde werd opgeheven moest men op de tegenoverliggende parochie St-Pieters-en-Paul beslissen om al of niet hun kerk te restaureren. Men zag echter van de restauratie af en koos ervoor om de leegstaande jezuïetenkerk voortaan als parochiekerk in te palmen. De kerk heeft een weelderig barokinterieur. De H. Xaverius is terug te vinden op het hoofdaltaar en op tien van de grote schilderijen. Extra aandacht verdient zeker het prachtige houtsnijwerk: de preekstoel met een voorstelling van de vier werelddelen (toen was Oceanië nog niet bekend als vijfde continent), de communiebank en de veertien biechtstoelen. Zoveel? Er kwamen heel wat pelgrims toendertijd afgezakt naar de kerk. Behalve de gewone bevolking waren ook zij niet altijd vrij van zonden en daarom werd voorzien in dat groot aantal biechtstoelen. In een zijkapel zie je een marmeren beeld van de H. Maagd Maria met Jezus, van de hand van kunstenares Maria Faydherbe. Voor die tijd was het zeker niet alledaags dat een kunstwerk van een vrouw een plaatsje kreeg in een kerk. Toegang, alle dagen van 13.00 u tot 17.00 u (van nov tot ma tot 16.00u), op maandag gesloten.
Sint-Janskerk
De Grote Raad, vanaf de 15de eeuw tot de Franse Revolutie, erkend als het hoogste rechtscollege in de Nederlanden, is de rode draad van deze gotische kerk. Tijdens de 13de eeuw stond hier al een kapel gewijd aan Johannes De Doper en Sint-Jan de Evangelist. Die kapel werd vergroot met een koor, zijbeuken en een dwarsbeuk en in 1483 werd de kerk ingewijd. Ze bevatte ooit heel wat kostbare schatten en dat was mede te danken aan leden van de Grote Raad die in deze buurt woonden. Zij bezaten immers macht én geld. In 1548 werd de Sacramentskapel toegevoegd opnieuw dankzij het mecenaat van de Grote Raad. Logisch dus dat de opdrachtgever, Lambert de Briaerde, voorzitter destijds van de Grote Raad, en zijn vrouw in deze kapel begraven liggen.
Helaas, de Sint-Janskerk bleef niet van enig onheil gespaard. Een ontploffing in de omgeving halfweg de 16de eeuw veroorzaakte heel wat schade. Bij plunderingen tijdens de godsdienstoorlogen (midden 16de eeuw) gingen vele kerkschatten verloren. Even diende ze zelfs als kazerne. Gelukkig is ook veel bewaard gebleven. Bijna alle kunstenaars met naam uit Mechelen hebben hier iets achtergelaten: Lucas Faydherbe, Theodoor Verhaegen, gebroerders Franchoys, en Smeyers, … Hét pronkstuk is de triptiek ‘Aanbidding der Wijzen’ van Pieter Paul Rubens (1577-1640) boven het hoofdaltaar. Let ook op de rijk versierde banken waar de leden van de Grote Raad plaatsnamen, de preekstoel, de orgelkast.
In 2008 werden door medewerkers van het Vlaams instituut voor Onroerend Erfgoed eerder toevallig achter de orgelkast op de eerste verdieping nog muurschilderingen gevonden die uit de 14de eeuw dateren. Het zijn voorstellingen van de heiligen St-Joris en St-Christoffel. Deze muurschilderingen zijn enkel met gids te bezichtigen.
Toegang, van 13.00 – 16.00 u, op maandag gesloten.