Kennismaking met lokale keuken van Turkije

Veel tips over wat je op tafel krijgt op restaurant en uit de lokale keuken

Zonder overdrijving kan je de Turkse keuken een wereldkeuken noemen. Gezien de overheersingen door verschillende volkeren is het logisch dat van elke beschaving op culinair vlak iets is blijven hangen. Je zal dus invloeden tegenkomen uit Centraal-Azië, Griekse en Romeinse Rijk, Byzantijnse Rijk en Ottomaanse.

Eten is méér dan zich voeden. Het is een beleving, een feest met alles erop en eraan, en waarvoor tijd wordt genomen. Het begint al met de voorgerechten. Totaal anders dan wat wij begrijpen onder voorgerecht. Bij de Turken krijg je schoteltjes aangereikt met koude en warme vlees- en groentebereidingen. Het zijn allemaal Turkse en regionale specialiteiten die je smaakpapillen verwennen. Meze (hapjes) als bulgur, börek, humus, … zullen je niet echt vreemd in de oren klinken. Veel koud geserveerde groenten ook in allerlei variëteiten. Vooral aubergine is een favoriete groente. Vlees van het schaap (lam) komt ook in alle vormen op tafel (gegrilld, uit de oven) naast gehakt (met groenten, in balletjes, …). Er wordt gebruik gemaakt van olijfolie, kruiden, noten, bonen, erwten. Stoofpotjes zijn erg gegeerd met rijst, bulgur enz. Denk niet dat men alleen schapenvlees eet in Turkije. Ook wat uit de zee komt is erg gegeerd. Naast fruit is het de gewoonte om na de maaltijd zich over te leveren aan een rijk arsenaal van zoetigheden (baklava en kadayif zijn échte klassiekers). 

Gezond en lekker kan je de Turkse keuken zéker noemen. Bovendien betaal je vaak een redelijk goedkope prijs. Voor een bedrag minder dan 10 euro heb je al een deftig driegangenmenu. Al geldt ook aan de bekendste badplaatsen meer en meer wat je overal in de toeristencentra vindt: een éénheidsworstkwaliteit.

In het hotel krijg je meestal Europese gerechten die zowel de Duitser als de Nederlander en de Belg graag heeft. 

Weetjes, tips:

• Turkse koffie: Hoewel thee als nationale drank wordt beschouwd, is koffie ook in trek. Hoe die wordt geserveerd hangt af van jouw voorkeur: sade (zonder suiker), orta sekerli (gematigd zoet), çok sekerli (mierezoet).
• Turks fruit: Typische Turkse snoep (lokum), suikergoed vaak mismeesterd door chemische toevoegingen. 
• Döner kebap: Wie kent niet het gebraad dat aan een ronddraaiend spit langzaam op de gewenste ‘hardheid’ wordt gebracht? Het is een echt exportproduct geworden. Iskender kebab, de combinatie van vlees, brood, yoghurt en een pittig tomatensausje, … wie lust dit niet?
• Turkse wijnen: Ze hebben nog geen naam hoewel men langzaam aan een inhaalbeweging bezig is. Rode wijn is ‘kirmisi’, witte ‘beyaz’, rosé ‘roze’

Op restaurant, theehuis, café :

Een fooi geven is geen gewoonte maar eerder een verplichting, niet alleen in klasse restaurants maar ook in de doordeweekse eethuizen. Tussen de 5 en 10% wordt als normaal beschouwd. Afrekenen gebeurt niet aan de kassa.  

Voor westerlingen klinkt het vandaag wat verrassend misschien maar het blijft in Turkije bestaan dat niet overal alcohol (içkisiz) zal geschonken worden. Thee en koffie wordt meestal sterk geserveerd.

Haalt men snel je bord weg, zie dit niet als opdringerigheid. Het is de gewoonte om je niet met een leeg of vies bord te laten zitten.

De rekening: Laat je niet verrassen op het einde bij de overhandiging van de rekening. Staat het niet op de menukaart dat er een toeslag wordt aangerekend voor bestek en bediening, dan kan je in principe weigeren om die toeslagen te betalen. Ook brood en water wordt ongevraagd op je tafel aangeboden, maar wel achteraf in rekening gebracht.

Soorten eethuizen:

• Restoran: gaande van een snacktent tot restaurant met chique bediening.
• Çorbaci: soepkeuken.
• Kebapcis: kebab, met enkele bijgerechten
• Lokanta: voor een snelle hap, voorbereid voedsel wordt er warm gehouden 
• Iskembe salonus: geopend tot 5 u ’s morgens, voor de nachtraven dus 
• Ocakbasi: grillrestaurant