Sinds 2009 heeft Tongeren al zijn Galloromeinse schatten ondergebracht in het nieuwe Gallo-Romeins Museum. Resultaat: een overzichtelijkere manier om ze te tonen en betere kwalitatieve bewaring. Overigens beperkt dit museum zich niet tot de Romeinse periode, ook Etrusken en Vikingen kregen hier al veel aandacht. Onder de basiliek kan je bovendien een prachtige archeologische site bezoeken. Natuurlijk kan je een bezoek in Tongeren niet loskoppelen aan het huidige uitzicht van de stad. Dan denken we bijvoorbeeld maar aan de zondagse antiekmarkt en de gezellige winkelstraten. Lees over dit en veel meer in de gratis reisgids Haspengouw.
Antiekmarkt op zondagmorgen
Reeds vanaf 6 uur 's morgens zijn de eerste standhouders aanwezig en dit tot 13 uur, elke zondag door het jaar. Meer dan 300 standhouders met antiek en brocante (afhankelijk van het weer) en 40 antiekzaken kan je bezoeken. Naast de antiekzaken staan er ook nog standen opgesteld binnen in de sporthal Eburonenhal (Clarissenstraat) en op het eerste verdiep van de parking Julianus (Clarissenstraat). Bij mooi weer staan er standen in de Clarissenstraat en op de Veemarkt, Maastrichterstraat, Leopoldwal en Schiervelstraat. Al deze straten vormen een vierkant en kan je zien op de kaart (bij de dienst toerisme).
De Jeker
Zoals in vele steden werd ook in Tongeren de rivier de Jeker gedempt halfweg de vorige eeuw. Je kon alleen nog de Jeker zien bij het begijnhof en rond de stad. Sedert eind september 2019 stroomt de Jeker terug in de stad. Er werd twee jaar aan gewerkt en is voorzien om zelfs in droge periodes een normale waterstand te behouden. Samen met het feit dat het water zuiver is moet er terug vis in deze rivier komen. De plaats waar je nu wandelt was voor een paar jaar een straat met parking, nu is het een prachtige wandelzone.
Teseum
Vroeger kon je de kerkschatten in de basiliek bezichtigen. Sinds juni 2016 zijn die in het Teseum opgesteld, in een ruimte van de kerkelijke erfgoedsite. Het is een bijzondere rijke verzameling religieuze voorwerpen, waarvan de oudste dateren uit de 6de eeuw. Ingedeeld volgens thema’s krijg je een overzicht van het christendom in Tongeren doorheen de eeuwen. Je ziet er relieken, kelken, monstransen, gewaden, koorboeken, manuscripten, … Pronkstuk van deze schatkamer aan religieus erfgoed is een waardevolle collectie reliekhouders. Er wordt ook dieper ingegaan op de Tongerse Kroningsfeesten.
Archeologische site: 2000 jaar geschiedenis
Bij de opgravingen in de basiliek tussen 1999 en 2008 vond men nog een andere schat: een grote rijkdom aan ondergrondse vondsten. Resten van Romeinse muren, omwallingen en restanten van woningen. Ook meer dan 300 graven zijn teruggevonden. Stukken pleister, soms met de kleuren er nog op, en uniek zijn de sporen van 7 religieuze bouwwerken. Archeologen, antropologen, bouw- en kunsthistorici en andere wetenschappers gingen op onderzoek en konden een heel goed beeld ophangen hoe Tongeren zich ontwikkelde als stad.
Het resultaat is verbluffend. Sedert september 2018 is de archeologische site geopend. Drie meter onder de grond worden de diepste geheimen van Tongeren letterlijk blootgelegd. Hoe woonde men, leefde en werkte men. Het bezoek vangt aan in een zaaltje onder het Vrijthof (zie ook letter M). De zoektocht naar het verleden van Tongeren wordt boeiend gehouden met een audiogids waarbij personages het verhaal van ruim 2000 jaar bouwgeschiedenis vertellen. Onderweg lees en kijk je naar helder gebrachte info via scenes en filmpjes.
Tip: wie het Teseum én de archeologische site wil bezoeken, neemt best een combiticket. Voor kinderen, jongeren en volwassenen is elk apart een audioguide ontwikkeld. Op de website lees je nog meer details over een bezoek aan het Teseum: www.teseum.be
Romaanse kloostergang
Één van de mooiste hoekjes van deze unieke religieuze erfgoedsite is de Romaanse kloostergang uit de 12de eeuw, het enige overblijfsel van het vroegere kloosterdomein. Tegen de wanden zie je grafplaten van kanunniken. Aan een andere zijde van de kloostergang bevinden zich gotische kapellen uit de 14de en 15de eeuw. In de binnenruimte kan je de mooie kloostertuin bewonderen.